De Hollandstellung - Inventarisatie van deze bunkerlinie op grondgebied Westkapelle.

Op Westkapelle is de linie vergeleken bij Knokke al heel wat moeilijker nog terug te vinden. Waar je in Knokke nog ganse zones zo goed als intact vindt, is dat hier al heel wat minder het geval. Men vindt er enkel bunkers opgetrokken door de Duitse Marine. Deze hebben hun bunkers altijd volledig bekist en opgetrokken in ter plaatse gestort gewapend beton.

Voor de bunkers gebouwd door de Marine tussen Strobrugge en de kust, vindt men geen detail per gemeente terug. Men vindt er enkel van terug dat ze zullen deel uitgemaakt hebben van een totaal van 133 bunkers en structuren die nog konden teruggevonden worden in een inventarisatie van dit Marinegedeelte van deze bunkerlinie in 1921. Er is echter geen detail over hoeveel er hiervan toen specifiek op Westkapelle stonden.

Ook in het Marinegedeelte vanaf Knokke tot Leestjesbrug op Middelburg is de linie in 2 lijnen gebouwd. Zo vindt men een lijn gevormd van bunkers vrij kort tegen de Belgisch-Nederlandse grens en een bebunkerde zone ongeveer op een lijn iets meer westelijk.

De voorlijn volgt op Westkapelle dezelfde waterloop die al gevolgd werd vanuit Knokke komende, namelijk de oude Spaanse aangelegde Cantelmolinie. Deze waterloop wordt als oostgrens aangehouden tot ze aansluit in het eveneens oude Spaanse Fort van Sint Donaas. Dit is meteen ook de overgang naar het grondgebied Lapscheure. Fort Sint Donaas aan de Damse Vaart is namelijk het enige stukje van Lapscheure aan de noordkant van de Damse Vaart.

Voor wat betreft de achterlijn van de Hollandstellung, moet de opmerking gemaakt voor Knokke Heist, ook hier doorgetrokken worden. Van de eerder gemelde achterlijn is ook hier nog zeer weinig tot nog minder dan op Knokke Heist terug te vinden. Voorlopig is hier van die achterlijn letterlijk alleen opnieuw 1 mitrailleurpaal teruggevonden van een voor de rest gesloopte manschappenbunker. De achterlijn zal voor de rest maar opnieuw heel duidelijk worden teruggevonden vanaf Lapscheure. Voor de rest moeten we het dus ook op Westkapelle doen met locaties van verdwenen bunkers.

Meestal zijn de bunkers op de achterlijn vrij lokaal gegroepeerd in kleine bunkerconcentraties. Een veel teruggevonden combinatie is dit van een commandobunker, een telefoniebunker en een lichtsignaalbunker. Soms ging men de commandobunker en de telefoniebunker groeperen in 1 grotere bunker en bestond de combinatie slechts uit 2 bunkers. Bij deze combinatie werden hier en daar toch blijkbaar ook nog aparte manschappenbunkers met bijhorende mitrailleurpalen opgericht.

Omdat de eigen telling uit het boek "De Hollandstellung" van Hans Sakkers zeker niet de volledige lijn onderzocht, is de telling die daar in terug te vinden is, ook zeer irrelevant om als referentie te gebruiken, wat dan ook niet is gebeurd. Wel zijn de vermelde locaties uit het boek mee opgenomen in de eigen zoektocht.

Hieronder alvast de situatie van structuren door www.bunkergordel.be teruggevonden, Mocht u er meer info over kunnen geven over ontbrekende zaken, aarzel niet dit door te geven op info@bunkergordel.be. Weet dat aanvullende details over bunkers aangeduid met cirkeltjes omdat de 100% exacte locatie mij ontbreekt, zeker ook altijd welkom zijn.

Elk aangeduid bunkertje werd informatief van een eigen veronderstelde indeling voorzien omdat de oude reeds bestaande indelingen vrij onlogisch zijn en er blijkbaar types worden uitgevonden bij de vleet zonder dat ze soms nog van elkaar onderscheidbaar zijn. Er zullen later nog gedetailleerde bunkerfiches worden toegevoegd van de bunkertjes die tijdens de zoektocht ook in de mate van het mogelijke in detail gefotografeerd worden.

Alle onderstaande luchtfoto's zijn afkomstig van Google Earth.

De teruggevonden locaties werden om de deze telling iets visueler te maken van een aparte kleur voorzien. Deze kleuren werden toegepast op onderstaande foto's:

• Nog bestaande Hollandstellung bunkers - Lichtblauw
• Structuren die in dezelfde regio zijn opgetrokken maar geen deel uitmaken van de Hollandstellung - Geel. (Geel)
• Gekende gesloopte structuren - Rood
• Locaties van ooit geplande maar nooit gebouwde bunkers - Roze
• Hollandstellung bunkers reeds vermeld op vorige foto's - Oranje.

Indien de locaties zo goed als correct gekend zijn, zullen de structuren aangeduid worden met een stip in bovengemelde kleur. Indien enkel ongeveer de locatie gekend is, zal dit gebeuren met een cirkeltje in de gemelde kleuren. Ook de grootte van de cirkel zal afhangen van de mate van onduidelijkheid van de te localiseren zone.

Om het intern wat overzichtelijk te maken werd een interne nummering toegepast die niets vandoen heeft met eerder gemaakte en bestaande tellingen van her en der uit het verleden. Het is gewoon een eigen vorm van telling per gemeente. Ga er dan vooral ook alvast niet meer achter zoeken.

In totaal werden op Westkapelle 17 locaties geprospecteerd. Op deze 17 locaties bleken er nog slechts 3 effectief bunkers te bevatten. Op 1 locatie konden nog een restanten van een verdwenen bunker worden gevonden, namelijk een mitrailleurpaal die origineel bij een bunker stond die op zijn beurt wel degelijk is verdwenen. Daarnaast zijn er nog hier en daar aantallen gekend van structuren die er ooit hebben gestaan maar waar totaal geen info over bestaat, waar ze ooit exact stonden. De kaartjes in deze regio van de bunkertjes gekend, duiden soms met 1 figuurtje meerdere structuren samen aan wat exact plaatsen natuurlijk niet vergemakkelijkt. Zo zijn er nog 3 vermiste structuren nabij het kruispunt van Cantelmolinie en Greveningedijk. 5 structuren aan de noordkant van de Sluisstraat, deel uitmakend van Stützpunkt Haubtstrasse en nog eens 4 structuren aan de zuidkant van de Sluisstraat, eveens ooit deel uitmakend van hetzelfde steunpunt. Westkapelle telde dus ooit mogelijks 30 structuren.

Daarnaast is bij de prospectie zelf ten velde nog melding gemaakt van een onbekende bunker gesloopt in 1990 ter hoogte van het huidige voetbalplein van Westkapelle. Ook hiervan heb ik totaal geen detailinfo. Het zou dus evengoed een bunker uit WOII kunnen geweest zijn die niets te zien had met de Hollandstellung. Hij werd alvast veiligheidshalve mee opgenomen in de gebruikte telling al is zijn locatie ook vrij ver achteruit vergeleken met de rest an de achterlijn van de linie.

De loop van de Hollandstellung in grote lijnen op een kaart van Westkapelle

Westkapelle - Vervolg van de Voorlijn van de Hollandstellung komende van Knokke Heist.

Cantelmolinie tot de Sluisstraat.

Op dit gedeelte van de voorlijn konden totaal geen bunkers op zich meer worden teruggevonden, net zoals dat ook op Knokke langs dit stuk van de linie niet meer het geval was. Wel zie je nog heel duidelijk de oude vestingslinie van de Cantelmolinie tussen het oude Fort Hazegras en Fort Sint Donaas. Blijkbaar vonden de Duitsers deze oude vesting interessant genoeg om ook de uitstekende punten van deze Cantelmolinie te gaan benutten voor het bouwen van allicht manschappenbunkers. Ter hoogte van het Stützpunkt Haubtstrasse werd de voorlinie bijkomend nog eens ontdubbeld, mogelijks ook een gevolg van het feit dat de voor- en de achterlijn hier wel vrij sterk uit elkaar komen te lopen. Zo zitten er structuren direct tegen de Cantelmolinie en nog eens (allicht grotere manschappenbunkers) iets verderop achteruit. Zo een structuur is ook nog de manschappenbunker die nog kan gevonden worden aan de verbrandingsoven nabij de Sluisstraat. Allicht nog de enige restant van wat ooit Stützpunkt Haubtstrasse was.

Op onderstaande foto ontbreken mogelijk nog 12 structuren waarvan totaal de detaillocatie niet is gekend. Het enige wat ik voorlopig weet is dat er mogelijks nog 3 structuren moeten geweest nabij het kruispuntje meer rechts van de hier aangeduide WK M 08. Dat er tussen de Sluisstraat en de noordelijke weg Grevelingendijk allicht ooit nog 5 structuren meer waren en zuidelijk van de Sluisstraat nog eens 4.

Westkapelle - Vervolg van de Voorlijn van de Hollandstellung

Sluisstraat tot aansluiting met Fort Donaas (Lapscheure).

Op dit gedeelte van de voorlijn konden opnieuw nog een aantal bestaande bunkers worden vastgesteld. De dubbele voorlijn blijkt effectief beperkt tot het eerder gemelde steunpunt. Er zouden in totaal nog 5 structuren achter de Cantelmolinie gebouwd zijn waarvan er heden nog 2 bestaan. Merkwaardig is dat de verschillende zones werden bezocht in een zeer droge en hete periode in 2018. Zowel op de vermoedelijke locaties van Wk M 09 als Wk M 10 waren zeer verdorde zones aanwezig in voor de rest vrij groene graslanden. Mogelijks wijst dit op de aanwezigheid van puin in de ondergrond. De afmetingen van deze zones zijn ook logisch voor vroegere aanwezige bunkers.